Otwarte Klatki opublikowały drugą edycję raportu o zmianach w branży spożywczej i na rynku jajecznym (zobacz pierwszą edycję). W raporcie zostały zaprezentowane zmiany, jakie zaszły w ostatnich latach na polskim rynku jajecznym w takich obszarach jak produkcja i eksport jaj oraz struktura chowu kur.

jajka

Coraz większa część Polek i Polaków zdaje sobie sprawę z warunków, w jakich kury w chowie klatkowym spędzają całe życie i coraz częściej decyduje się na kupno jajek z chowów alternatywnych. Najnowsze badania opinii publicznej, przeprowadzone w lutym 2020 roku przez Biostat wskazują, że ponad 80% polskiego społeczeństwa uważa, że chów klatkowy nie zapewnia kurom odpowiednich warunków do życia. Problem dostrzegają także kolejne firmy, które decydują się na wycofanie jajek “trójek” ze sprzedaży lub produkcji – w Polsce deklarację o rezygnacji z jajek z chowu klatkowego zadeklarowało już prawie 140 firm (zobacz które firmy złożyły deklarację).

Troszczymy się o los kur

Według badań przeprowadzonych przez Biostat, dla ponad 70% Polaków i Polek warunki hodowli kur, których jajka kupują są dla nich istotne. 40,5% badanych deklaruje, że nie wybiera jajek z chowu klatkowego. Co więcej, badania przeprowadzone w 2018 roku przez Centrum Badania Opinii Społecznej potwierdzają, że dla konsumentów sposób chowu kur jest bardzo istotnym kryterium – aż 35% badanych stwierdziło, że zwraca na to kryterium uwagę (to prawie trzy razy więcej osób niż w 2016 roku!). Na stronie kampanii “Jak one to znoszą?” już ponad 48 tysięcy osób zadeklarowało, że nie będzie kupować jajek z chowu klatkowego.

Coraz więcej osób nie chce wspierać okrutnego chowu klatkowego/ fot. Andrew Skowron

Podobne tendencje odczuwalne są w całej Europie – według Eurobarometru, czyli badania opinii publicznej realizowanego przez Komisję Europejską, aż 90% obywateli Unii Europejskiej uważa, że ochrona zwierząt jest ważna. Potwierdza to też ogromna liczba podpisów zebranych pod Europejską Inicjatywą Europejską “Koniec Epoki Klatkowej” – aż 1,5 miliona Europejczyków sprzeciwia się hodowli klatkowej zwierząt.

Firmy rezygnują z jajek “trójek”

Na całym świecie już ponad 1,8 tysiąca firm zadeklarowało wycofanie jaj z chowu klatkowego ze sprzedaży lub produkcji. To bardzo dobry krok, biorąc pod uwagę oczekiwania konsumenckie – według badań Biostatu ponad połowa Polek i Polaków (54,5%) uważa, że sieci handlowe, restauracje i producenci żywności powinni zrezygnować z jajek “trójek”. Prawie 60% badanych oczekuje, że firmy będą wywiązywać się ze swoich publicznych deklaracji w zakresie poprawy dobrostanu zwierząt.
W Polsce zdecydowanym pionierem jak chodzi o wycofanie jaj z chowu klatkowego jest firma FRISCO.pl, która już w styczniu 2019 roku wycofała ze sprzedaży jajka “trójki”. Kolejne sklepy idą w ślady FRISCO.pl.

W maju 2020 roku Otwarte Klatki opublikowały ranking sieci sklepów, biorąc pod uwagę transparentność i zakres opublikowanych zobowiązań do wycofania jaj z chowu klatkowego, poczyniony od czasu podjęcia zobowiązania postęp we wdrażaniu jego założeń oraz promowanie kupna jaj z różnych systemów hodowli. Na pierwszym miejscu uplasował się supermarket ALDI, na podium znalazły się też sieci Auchan i Carrefour (drugie miejsce) oraz Kaulfand i PSD Sklepy Gama (trzecie miejsce). Zobacz kompletny ranking tutaj.

Polski rynek jajeczny się zmienia

Chów klatkowy kur niosek jest wciąż najpopularniejszym z dostępnych systemów, jednak sytuacja się stopniowo zmienia. Jeszcze w 2014 roku, chów klatkowy kur niosek stanowił 87,4% wszystkich systemów, natomiast w lutym 2020 roku było to 82,7%. Można zauważyć też znaczny wzrost liczby kur niosek hodowanych w systemie ekologicznym (o 361%), wolnowybiegowym (115%) i ściółkowym (61%). Zgodnie z badaniem ankietowym przeprowadzonym wśród 30 największych producentów jajek w Polsce, aż 83,4% zauważyła wzrost zainteresowania jajami z chowów alternatywnych w minionym roku. Ponad połowa ankietowanych już podjęła (lub ma zamiar podjąć) kroki, które mają na celu zaspokoić wciąż rosnący popyt na jajka z chowu alternatywnego.

kura nioska
fot. Andrew Skowron

Czy kury zostaną uwolnione z klatek?

Prognozy na kolejne lata są bardzo optymistyczne dla kur niosek. Międzynarodowa koalicja organizacji Open Wing Alliance prowadzi kampanie edukacyjne na całym świecie, zwiększając tym samym świadomość społeczeństw na temat warunków chowu klatkowego kur niosek. Z badań przeprowadzonych przez Biostat i CBOS jednoznacznie wynika, że los zwierząt nie jest Polakom i Polkom obojętny, a warunki ich chowu wpływają później na decyzje konsumenckie. Firmy, które poważnie traktują oczekiwania konsumentów powinny wycofać jajka z chowu klatkowego ze sprzedaży lub produkcji i zainwestować w chów alternatywny. Wiele firm już rozpoczęło taką transformację, udowadniając, że klatki w hodowli zwierząt przechodzą do historii.